Wararka Soomaalida
Madaxweyne Farmaajo maxaa uhirgalay maxaase uqabsoomin labadasano ee Madaxweynaha yahay
Maxamed Cabdulaahi Maxamed Farmaajo Madaxweynaha Jamhuuriyadda federaalka Soomaaliya ayaa waxaa u buuxsantay labo sano muddada xafiiska uu fadhiyo,waxaana xilkan Madaxweynaha loo doortay 8-dii February sanadkii 2017dii ka dib tartan adag oo uu lagalay Madaxweynihii asaga ka horeeyey ee Xasan Sheekh Maxamuud. Markii loo dhaariyey xilka Madaxweynaha khudbadiisii ugu horaysay ee uu jeediyey ayaa waxaa uu […]
Maxamed Cabdulaahi Maxamed Farmaajo Madaxweynaha Jamhuuriyadda federaalka Soomaaliya ayaa waxaa u buuxsantay labo sano muddada xafiiska uu fadhiyo,waxaana xilkan Madaxweynaha loo doortay 8-dii February sanadkii 2017dii ka dib tartan adag oo uu lagalay Madaxweynihii asaga ka horeeyey ee Xasan Sheekh Maxamuud.
Markii loo dhaariyey xilka Madaxweynaha khudbadiisii ugu horaysay ee uu jeediyey ayaa waxaa uu ku sheegay seddax qodob oo muhiim ahaa in uu fulin doono.
Waxaana ka mid ahaa.
1-amaanka dalka in wax weyn uu ka qaban doono.
2- in Kooxda Al shabaab uu dalka uu ka saarayo.
3-iyo in wada hadalada Maamulka Soomaaliland iyo Dowladda uu xoogga saarayo.
Seddaxdaan qodob midna ma,oofinin Madaxweynaha Jamhuuriyadda federaalka Soomaaliya Maxamed Cabdulaahi Farmaajo sifo kastaba ha,ugu hirgeliwaayeene.
Habeenkii la doortay Farmaajo 8-dii February sanadkii 2017,18 Gobolka ee Soomaaliya majirin Gobol aaney looga dabaal degin jacaylka loo qabay awgeed xataa Gobolada Al shabaab ay maamulaan iyo Maamulka Soomaaliland shacabka kunool.
haddaba taageeradii shacabka malumay mise wali wuu taagan yahay.
Wali waxaa taagan jacaylka shacabka ay uqabaan hogaaminta dalka Madaxweyne Farmaajo waayo tusaale waxaa nagaga filan markii qaar ka mid ah Baarlamanka federaalka Soomaaliya Madaxweynaha ay ka soo gudbiyeen Mooshinkii,wixii dibadbax ahaa ee ka dhacay Magaalada Muqdisho.
Waxaa kaloo intaas dheer waxaa aad uyar dhaleecaynta Madaxweyne Farmaajo ee baraha bulshada ay ku wada xiriiraan iyo dhinaca warbaahinta dadka dhaliila Xafiiska Madaxweynaha oo aad uyar taasina waxay ku tusinaysaa in wali loo hamuunqabo Madaxweynaha dalka Maxamed Cabdulaahi Farmaajo.
Dhinaca kale maxaa uhirgalay muddada uu xafiiska joogo Madaxweynaha
dowladda majaraha uu uhayo Farmaajo wax yaabaha la taabankaro ee uqabsoomay waxaa ka mid ah.
1-soocelintii Maamulka Hawada Soomaaliya ee laga maamulayey dalka dibadiisa.
2-soo dayntii maxaabiistii Soomaaliya ee 1000 kunka ku dhow ee ku dhibaataysanaa Wadamada itoobiya,Hindiya,Liibiya iyo Jasiiradda Siishalis.
3-Siyaasiyiintii ku caanbaxay burburinta dowlad waliba oo Soomaaliya ka dhalata oo uu siyaasadda kaga itaal roonaaday.
4-Xakamaynta iyo burburinta awoodii Madaxda Maamul Goboleedyada oo isu haystay in iyaga la,aantooda waxa soconaya aaney jirin.
5-go,aankii dhax dhaxaadnimada ee uu ka qaatay arrintii Khilaafka wadamada Khaliijka carabta.
6-ku dhiirinaantii eriyadda Wakiilkii QM ee arrimaha Soomaaliya Nicholas Haysom iyadoo dadbadan oo iskuuga jira Soomaali iyo ajaaniiba ay aaminsanaayeen in QM ay yihiin baar qabka Soomaaliya ee lama taabtaanka ah iyo in talada Soomaaliya ay iyagu ka go,do balse Farmaajo uu meesha ka saaray.
7-wada shaqaynta iyo isfahanka asaga iyo Ra’iisul wasaarihiisa muddada labada sanadood ah waana markii ugu horaysay Madaxweyne Soomaaliyeed iyo Ra’iisul wasaarihiisa heerkan wanaagsan ee wada shaqaynta ku dhisan ay isla soo gaaraan.
Madaxweyniyaashii soo maray talada dalka dhamaantood waxay ka sinnaayeen in ay ridaan ugu yaraan labo Ra’iisul wasaare kan seddaxaadna waqtiga usaamixi waayo ama muddo xil,haynta ay ka dhamaato,balse farmaajo hadda labo sanao waxay soo wada shaqeeyeen Ra’iisul wasaarihii kowaad ee uu magacaabay.
Su,aasha taagan ee hadda la,iswaydiinayo ayaa ah tolow labada sano ee uhartay ma,isla dhamaysan doonaan Farmaajo iyo Khayre.
Dhaqaalaha
Muddada labada sanadood ah ee uu Madaxweynaha ka yahay Soomaaliya Maxamed Cabdulaahi Farmaajo waxaa sare u soo kacay takhliga Dowladda soo galay mid dibadda uga yimid iyo mid ka soo xarooday dalka gaar ahaan Ganacsatada Muqdusho iyo labada xarumood ee ugu kubaca roon xagga dhaqaalaha ee kala ah Dekadda Muqdisho iyo Airport-ka Aadan Cadde ee Muqdisho.
Waxaa intaas dheer oo laga cafiyey deyntii farahabadneed ee Soomaaliya lagu lahaa sida uu in badan Warbaahinta u sheegay Dr Cabdiraxmaan Ducaale Bayle Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya.
Xagga Musuq-Maasuqa.
Madaxweynaha iyo Ra’iisul wasaaraha waxay shirarka iyo xafladahaba ay ka sheegaan in muhiimadda kowaad ay siinayaan inta,talada dalka ay hayaan la dagaalkan Musuq maasuqa.
Dadka xog ogaalka u ah arrimaha labada xafiis ee dalka looga aramiyo kan Madaxweynaha iyo Ra’iisul wasaaraha in si aad ah ay ula dagaalameen arrimaha Musuq maasuqa iyo nin jaclaysiga.
Aragtida Caalamka
Wadamada Caalamka ayaa ku amaanay Madaxda Dowladdan hadda ka jirta Soomaaliya in xoogaa horumar ah ay ka samaysay dalka wax badana ay ka gaabisay balse wax waliba halmar la wadagaari karin.
mar ay ka hadleen Musuq maasuqa ayaa waxay sheegeen in dowladda xakamaysay xowligii wax isdabamarinta ahaa ee Soomaaliya ku caanbaxday walina meelaha qaar ay ka jiraan Musuq maasuq.
Dhinaca shaqaalaha dowladda iyo Ciidanka.
Inta aan ka war hayno shaqaalaha Dowladda ee ka shaqeeya hay,adaheeda kala duwan ee Dowladda iyo dhamaan Ciidamada qalabka sida ayaa waxay sheegayaan Dowladan mid ka fiican xagga bixinta xuquuqaadka mushaharka shaqaalaha iyo Ciidanka in wali soomarin dalka Soomaaliya rajano ka qabin in ay soo marto markale Soomaaliya.
Diyaariye Faarax ibraahim yacquub Tusmotimes xafiiska Muqdisho.
Minnesota –
Waxaad Tusmo Times uga barateen in aan idinla wadaagno oo aan idin wargelino akhbaar, warar iyo macluumaad la xiriira ammniga, bed-qabka bulshadda iyo arrimaha guud ahaan saameeya bulshadda Soomaaliyeed eek u dhaqan gobolka Minnesota. Haddaba maanta waxaan idinla wadaageynaa fariin, macluumaad iyo wargelin muhiim ah oo ku socota qoysaska iyo bulshadda Soomaalida oo la xiriirta caafimaadka.
Waaxda Caafimaadka ee Minnesota ayaa sheegtay in Cudurka Jadeecada oo bishii shanaad ee May ka bilowday gobolka Minnesota uu faafay, cudurkan ayaa ku faafay oo soo riday 39 carruur ah, sidoo kale tiradda carruurta ama dadka uu ku dhacay ama laga helay cudurka jadeecadda ee gobolka Minnesota ayaa 40 qof maraya sannadkan.
Ha’yadda Caafimaadka Aduunka ee (World Health Organization) ayaa sheegtay in 136,000 oo qof in ay u dhinteen cudurka jadeecada dunida oo dhan sannadkii 2022-ka.
Ururka Caafimaadka Aduunka ee WHO ayaa ku dhawaaqay sannadkii 2000 in cudurka Jadeecadda gebi ahaanba dalka Mareykanka laga tirtiray oo saameeyntiisa la so oaf-jaray. Balse sannadkii 2017-kii ayuu cudurku dib uga dilaacay gobolka Minnesota, wuxuuna ku dhacay 70 qof oo u baddan Soomaali. Sannadkii 2022 ayuu markale cudurku dib ugu faafay gobolka Minnesota markii laga helay dhowr qof oo dalka dibadiisa u safray.
MAXAY KA DHIGAN TAHAY WARBIXINTAN LA XIRIIRTA CUDURKA JADEECADA?
Jadeecadu waa xanuun la kala qaado oo uu fayrus keeno, kuna faafa hawada, qofkuna qufac iyo hindhiso yeesho. Cudurka Jadeecadu waa caabuq uu talaal baajin karo.
Haddaba faafitaanka cudurkan jadeecada, gaar ahaan saameynta uu ku leeyahay carruurta Soomaalida oo iyagu u baddan 30 qof ee uu cudurku soo ritay ayaa la xiriirta, loona aaneynayaa talaal la’aanta ama carruurta aanan talaalneyn.
Marka ay qoysasku socdaalaan ama safar ay ku tagaan wadamo qaarada Africa kamid ah, carruurtooduna ayna talaalneyn waxay keentaa in ay qaadaan cudurka, kaddibna ku faafo qoyska iyo bulshadda inteeda kale. Waana mida keentay in uu mudo kooban cudurku ku faafo Minnesota, gaar ahaan carruurta Soomaalida.
Waxaa jira dugsi kamid ah dugsiyadda ku yaala gobolka Minnesota oo ay maamulka dugsigu iskood u xireen dugsiga si ay uga hortagaan faafitaanka cudurka Jadeecada.
Waxaa bilowday oo dib loogu noqday Iskuuladii. Sidoo kale waxaa jira goobo ay kamid yihiin XANAANOOYINKA, DUGSIYADDA, ISKUULADDA, GOOBAHA LAGU CIYAARO IYO XARUMO KALE oo ay si gaar ah carruurta Soomaalidu u tagaan, uguna xiran yihiin, waana arrin kordhin karta faafitaanka cudurka oo walwalkeeda leh.
MAXAY YIHIIN CALAAMADAHA JADEECADU?
Calaamadaha jadeecada waxay badanaa yimaadaan marka hal ilaa laba todobaad kaddib qofku la kulmo cid qabta cudurkan. Jadeecadu waxay ku bilaabantaa duuf sanka ah oo qofka ka dareera, qufac, indhaha oo casaan noqda. Dhibco yaryar oo cadaan ah ayaa kasoo baxa afka wixii ka danbee sadex maalmood marka calaamadaha la arko oo ay la socoto xumad yar (101-102°F). Finan badan ayaa qofka ka soo yaaca oo ay u dheertahay xumad baddan oo gaaraysa (104°F) taas oo timaada saddex ilaa shan maalmood kaddib marka calaamadaha u horeeyay la arkay.
Finanka qofka ka soo baxa ayaa bilaaba in ay yeeshaan meelo casaan ah oo wajiga ka soo baxa, kaddibna waxay ku faafaan jidhka intiisa kale. Ka dib marka finanku faafaan, waxaa dhici karta in ay finanka kala duwan isasoo gadhaan.
Dhibaatada iyo saameynta caafimaad ee uu cudurkani leeyahay waxaa kamid ah:
1. Caabuqa sanbabka (pneumonia) kaas oo keena in isbitaalka la isku dhigo, waana sababaha ugu waawayn ee ay carruurtu ugu dhintaan cudurka jadeecada, ama isbitaal in mudo ah loo seexiyo.
2. Barar maskaxda ah (encephalitis) ayaa iman kara, kaas oo horseedaya suuxdin, dhago beeli rasmi ah ama laxaad la’aan ku dhacda garaadka qofka.
SIDEE AYEEY CARRUURTU KU QAADI KARAAN JADEECADA?
Jadeecadu badanaa waxaa keena fayrus faafa oo ku dhaca tobankii qof sagaal qof oo ah kuwa aanan laga talaalin. Fayruska jadeecadu waxa uu ku gudbaa hawada maadama uu qufac iyo hindhiso wato. Carruurta qaaday jadeecadu waxay neefsadaan hawo uu la socdo fayruska cudurka keena. Qofka cudurkani uu ku dhacay marka uu taabto meel, tusaale ahaan marka ay taabtaan indhahooda, sankooda ama afkaba waxa ay ku reebaan fayruska. Dadku waxay dadka kale qaad siin karaan ama ku faafin karaan laga bilaabo maalinta afraad iyo wixii ka danbeeya oo dhan.
SIDEE LOO DAAWEYN KARAA JADEECADA?
Ma jirto dawo fayruska lagu dilo uu u gaar ah oo lagu dawayn karo caabuqa jadeecada. Balse waxaa jira ka hortag uu talaalku know ka yahay iyo isticmaalka Fiitaamiin A-ga oo taakulo kaalmo ah keeni kara. Balse Fiitaamiin A-gu kama hortago ama ma daweeyo jadeecada.Waxa ugu wanaagsan ee la hubo ee kahortaga keena waa Talaalka MMR-ka.
MAXAY QOYSKU SAMAYN KARAAN SI AY UGA HORTAGAAN JADEECADA?
• Talaalka MMR ayaa ah qaabka ugu wanaagsan ee la iskaga ilaalin karo jadeecada. MMR waa talaal amaan ah oo wax ku ool ah. Laba xadi ama laba jeer oo kala duwan oo Talaalka MMR-ka ah ayaa boqolkiiba 97% kahortagi kara jadeecada. Eeg ama waydii dhakhtarka carruutaada diiwaankaaga talaalka cunugaaga si aad u xaqiijiso in MMR iyo talaalada kale ee ay carruurtaadu qaateen. Carruurtu waxay u baahan tahay laba xadi oo talaalka MMR-ka ah; xadiga kowaad ama midka koobaad waxaa la siiyaa marka ay yihiin 12-15 bilood jir ka labaadna waxaa lasiiyaa mark ay lix sanno jir yihiin.
• La soco oo horay u qorshee haddii qoyskaagu uu diyaar u yahay in uu safar caalami ah oo wadanka looga baxo uu galo. Carruurta yaryar ee 6 bilood kayar waxay qaadan karaan talaalka MMR-ka ka hor inta ayna safrin si aad u taxadartaan oo caafimaadkooda u ilaalisaan. Carruurta waawayn waxay sidoo kale haboon in ay qaataan xadiga labaad ama qaybta labaad ee talaalka MMR-ka. Kala hadal dhakhtarka kuu daryeela carruurta wixii khatar ah ee carruurtu kala kulmi karaan socdaalka iyo safarka aad galeysaan.
• Waxaa dhici karta in ay jiraan xubno qoyskaaga ah oo aan lasiin karin talaalka MMR-ka oo ay ku jiraan carruurta, dumarka uurka leh iyo dad kale oo difaaca jidhkoodu diciif yahay sababo la xiriira caafimaadkooda. Haddaba haddii ay qoyskaaga kamid yihiin dad ku sugan marxaladahan caafimaad, fadlan la xiriir dhakhtarkaaga, kalana tasho safarka aad galayso iyo sidii aad caafimaad ahaan isku badbaadin lahaydeen.
Halkan kala soco warbixinta caafimaad ee ku saabsan faafitaanka Jadeecada iyo macluumaad muhiim ah oo la xiriira:
https://www.health.state.mn.us/diseases/measles/index.html
HADDABA HADII AAD QABTO SU’AALO LA XIRIIRA FAAFITAANKA CAABUQA JADEECADA AMA AKHBAAR DHEERAAD AH AAD U BAAHAN TAHAY FADLAN LA XIRIIR WAAXDA CAAFIMAADKA EE GOBOLKA MINNESOTA ADIGA OO WACAYA TALEEFANKA QAYBTA KA HORTAGA CUDURADA FAAFA 651-201-5414
AMA LA XIRIIR DHAKHTARKA DARYEELA QOYSKA IYO CARRUURTAADA.
MUQDISHO, Soomaaliya – Xafladda Caleema-saarka Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa maanta ka dhacay magaalada Muqdisho, gaar ahaa hoolka afisyooni oo ah halkii lagu doortay 15 May 2022, isla-markaana ku yaal xeyndaabka garoonka diyaaradaha Aadan Cadde.
Musaasabaddan lagu caleema-saaray Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa waxaa ka soo qaybgalay oo ay kulmisay marti sharaf kala duwan oo ay kamid yihiin Madaxweyneyaal, Hoggaamiyeyaal, Mas’uuliyiin sare oo ka socda dowladaha caalamka, Ergo mataleysa Ururada heer Gobol, heer Qaaradeed iyo kuwa Caalamka iyo Marti sharaf kale.
Xigashadda Sawiradda: UNSOM STRATEGIC COMMUNICATIONS
Community
Munaasabad loogu dabaal degay guulaha ay dhallinyarada kooxda Twin Cities Sanaadkan soo hoysay
Waxaa magaallada St. Paul ee gobolka Minnesota lagu qabtay xaflad loogu dabaal degay guulaha ay dhallinyarada iyo da’ayarta kooxda kubadda cagta ee Twin Cities Youth Soccer Club. Munaasabadan oo si heer sarre ah loo soo agaasimay ayaa sannadkan hal ku dhigeedu ahaa “Dhallinyaradena, Mustaqbalkeena”.
Naadiga kubadda cagta ee Twin Cities ayaa ka kooban 180 dhallinyaro ah oo ay da’doodu u dhaxayso 5 sanno ilaa iyo 15 sanno. Da’yartan iyo dhallinyaradan naadiga Twin Cities Soccer Club u ciyaara ayaa ka kooban 12 kooxood. Haddaba ciyaartoydan da’da yar ayaa sannadkan soo hooyay guulo iyaga oo hantay koobab, kuna guuleystay horyaalo waaweyn oo sannad walba lagu qabto gobolka Minnesota.
Guulaha iyo koobabka ay dhallinyarada Twin Cities Soccer Club ayaa waxaa kamid ah:
- Kaalinta Koobaad USA CUP
- Kaalinta Labaad Horyaalka MYSA
- Kaalinta Koobaad Koobka Somali Week
- Kaalinta 4-aad Horyaalka MYSA
Munaasabada loogu dabaal degayey horumarka iyo guulaha ay dhallinyarada iyo Naadiga Twin Cities Soccer Club gaareen sannadkan 2021 ayaa waxaa ka soo qayb galay waalidtiin, qaar kamid ah hogaamiyeyaasha, culumadda, aqoon yahaniinta iyo madaxda gobolka Minnesota. Waxaa goobta munaasabada laga jeediyay qudbado kala duwan oo dhiiri-gelin iyo dabaal deg iskugu jiray.
Maamulka iyo macalimiinta kooxda Hawaji, Robert, Justin, Abass, Ali, Hashi, Abdiqadir Tute iyo Ahmed Indho ayaa ciyaartoyda iyo kooxaha kala duwan ee uu naadigu ka kooban yahay gudoonsiiyay Abaal-marin, hadiyado iyo shahaadooyin loogu dabaal degayo shaqada wanaagsan iyo guulaha kala duwan ee ay sannadkan soo hooyeen.
-
Local News12 months agoUbax Cali oo noqotay wariyihii ugu horreeyay ee Soomaali-Maraykan ah oo TV Minnesota ku yaala wariye ka noqota
-
Local News11 months ago24-year-man charged with attempted murder, assault for gunfire exchange with Park police
-
Local News11 months agoDab ka kacay dhismii ahaan jiray dukaanka Kmart ee ku yaala wadada Lake ee Minneapolis
-
Arts & Culture12 months agoMunaasabad lagu maamuusayo sannad guuradii tobnaad ee ka soo wareegtay aas-aaska madxafka hiddaha iyo dhaqanka Soomaalida ee Minnesota
-
Arts & Culture12 months agoAward-winning artist K’naan releases new song honouring refugees
-
Local News11 months agoMinnesota honors refugees for their contributions
-
Health12 months agoResearch Brief: ‘Social capital’ contributes to food security of Somali-American households
-
Health12 months agoVaping – What Parents Should Know